Achter de schermen met Eveline

Deze tekst verscheen eerder ook op Sociaal.net

Ik ben Eveline en werk mee aan dit project. Ik begeleid jongeren om hun verhaal te vertellen.

Heb je geen zin om mee te doen?

Op een pastelroze kleuterstoeltje zit een tienermeisje aan een poppenhuis. Met haar handen laat ze een plastieken zebra een poppetje slaap zacht kussen. De peuter, die naast haar zit, lacht en laat zijn hoofd in haar schoot vallen.

Dan kijken ze op. Ik voel me een beetje betrapt en stel mezelf voor. Ik vertel dat ik Eveline van Studio JIJWEET ben en dat we radio komen maken. Ik vraag het tienermeisje of ze geen zin heeft om mee te doen. “Waarover gaan we dan praten?”, vraagt ze. “Alles wat jij belangrijk vindt.” Aarzelend knikt ze.

Dan brengt ze de peuter, haar broertje zo blijkt, naar de begeleiding en neemt me mee naar buiten. “Daar is het rustiger”, oppert ze terwijl ze knikt in de richting van drie andere jonge kinderen, die al rollend over de zetel een filmpje kijken.

Senna

Tieners die met hun jongere broer spelen na schooltijd. Het lijkt een alledaags tafereel uit een alledaags huishouden. Maar voor Senna is het niet gewoon.Omwille van privacyredenen zijn de namen van de jongeren pseudoniemen.Senna verblijft sinds drie weken met haar jongere zus en broer in de jeugdhulp.

“Ik probeer mijn broertje nog zoveel mogelijk te knuffelen. Ik hoop dat hij mij blijft herinneren, maar hij is nog maar drie.” Ik ben een beetje in de war. “Waarom zou hij jou vergeten?”, vraag ik. “Binnenkort verhuist hij naar een pleeggezin. En ik naar een andere voorziening. Ik weet nog niet waar.” Ik was liever nog wat langer in de war gebleven.

Zonder woorden

Senna en ik slenteren verder door de tuin van haar voorlopige huis. Zonder woorden, maar ook stilte vormt een wezenlijk onderdeel van radio maken met jongeren. Misschien is luisteren en tijd nemen wel de beste manier om taal te geven aan verhalen die moeilijk te vertellen zijn.

De volgende dag komt Senna vanzelf naar me toe. We denken samen na over hoe we iets kunnen vertellen over broers en zussen in de jeugdhulp en dat op een manier die voor iedereen goed aanvoelt.

Daniël

De week nadien staat het roze bestickerde busje van Studio JIJWEET, volgestouwd met microfoons, lichten en kabels, bij een andere jeugdhulpvoorziening in Vlaanderen. Als we met de crew beginnen uitladen, komen een aantal jongeren spontaan een handje toesteken.

Een van hen snelt me te hulp en neemt een grote lamp van me over wanneer blijkt dat ik mijn eigen spierkracht toch wat had overschat. Daniël heet hij. We raken aan de praat.

Wij hebben niets verkeerd gedaan

Daniël wordt binnenkort achttien. Hij woont al bijna zes jaar in de leefgroep waar we zijn.

“Het is goed dat er eindelijk naar jongeren geluisterd wordt”, zegt hij. “Wat vind je er belangrijk aan?” vraag ik. “Weet je, veel mensen weten niets over de jeugdhulp. Ze denken dat we criminelen zijn. Maar dat is fout. Wij hebben niets verkeerd gedaan hé.” Ik knik. “Ook op school, de ouders van vrienden bijvoorbeeld, als ze horen dat ik hier woon, hebben ze al een beeld over mij. Dat is niet goed. Ik hoop dat ze ook naar de radio luisteren.”

Favoriete plekken

Een van de insteken die we met crew bespraken, was op zoek te gaan naar de favoriete plekken van jongeren in het gebouw.

Die vraag stel ik ook aan Daniël. Hij denkt even na. “Ik weet het eigenlijk niet, maar ik zal het tonen.” Daniël gidst me doorheen het gebouw. Maar in plaats van stil te staan bij plekken, slaan we een praatje met iedereen die we tegenkomen. Jongeren, begeleiders, een vrijwilligster die ‘als een oma activiteiten met ons komt doen’, de creabegeleider…

“Wat betekenen deze mensen voor jou?” vraag ik. “Dat hangt ervan af”, aarzelt hij. “Soms maken ze mijn kop zot.” Zijn serieuze blik doet me glimlachen. “Maar ik voel me hier welkom. Van het eerste moment dat ik hier kwam. Je hebt niet veel woorden nodig, ze begrijpen je.” Ik knik.

Eenzaam op de aardbol

“Ze begrijpen je hier.”

Zonder het te weten vat Daniël de kerndoelstelling samen van Studio JIJWEET: als jongere, en zeker als jongere in de jeugdhulp, kan je je zo eenzaam voelen op deze aardbol. Soms voelt het alsof jij de enige bent die bepaalde zorgen, vragen of gedachten heeft.

Maar je bent niet alleen. Er zijn mensen die herkennen wat je doormaakt, die je begrijpen. Door de deuren van de jeugdhulp wat minder gesloten te houden, kunnen we die groep mensen groter maken.

Achter de gevels van Vlaamse jeugdhulpvoorzieningen vinden we gewone jongeren met diverse verhalen. Ze houden zich vaak stil omdat ze zich gestigmatiseerd voelen als ‘probleemkind’, ‘crimineel’ of omdat ze zich anders voelen. Daar kunnen we iets aan doen, daar moeten we iets aan doen.

Woensdagavond 18.55 uur

Om 19u gaan we live. De aftelklok loopt, onze one-man huisband Moment Millionaire zingt met de jongeren een van hun favoriete liedjes, bij wijze van opwarming. We zitten allemaal klaar. Er zijn jongeren die hun muzikaal talent zullen tonen, komen vertellen over vriendschap. Er is iemand die haar favoriete begeleider zal bedanken en iemand die praat over je slecht in je vel voelen en hoe je daar iets aan kan doen.

Ik wil nog snel met de regisseur overleggen, maar een van de jongeren trekt me terug. “Eveline, blijven zitten nu, onze show gaat binnen. ’t Is voor serieus”. “Jij weet”, grap ik. Ik krijg een blik toegeworpen die me vraagt of ik de grappigste ben thuis. Ook haar antwoord is snedig: “Na de uitzending zullen meer mensen weten.”

Hoe komt het toch dat jongeren nagels met koppen slaan?

Vincent en zijn Urban Jungle

Matchke voetbal en skate-initiatie

Yamina Zahi van vzw Sporen/Kinderdorp in Hoeilaart getuigt over de doortocht van Studio JIJWEET:

”Iedereen is het erover eens dat het een fantastisch succes was. Onze jongeren kregen een stem en een plek om het beste van zichzelf te geven. Zo werden ze op een positieve manier uit hun comfort zone gehaald. Met herinneringen en succeservaringen voor het leven op zak! Ik hoor vooral een vraag naar meer van dit!”

Even alles op een rij voor ons:

• We vonden het super fijn dat jullie tijdens voorbereidende dagen uitgebreid de tijd namen om met onze jongeren te spreken en elk verhaal met veel respect gebracht hebben.
  Er werd veel gecommuniceerd met en via de kinderen/jongeren.

• Fantastisch hoe jullie ook na de uitzending nog onze jongeren in de kijker blijven zetten en hen mooie herinneringen bezorgen door bv het doorsturen van de prachtige foto's, repost'en op Instagram, ...

• Heel het team van Studio JIJWEET bestaat uit fantastisch lieve en gemotiveerde mensen! Bedankt voor jullie inzet, drive en flexibiliteit. Het leven in een leefgroep kan soms onvoorspelbaar zijn maar het was heel aangenaam en ondersteunend dat jullie hier zo flexibel mee omsprongen. De 3 dagen die jullie bij ons doorbrachten waren gekleurd door gezonde spanning, warmte, enthousiasme, ... Het was voor ons als begeleiders dan ook prachtig om te zien hoe jullie met onze jongeren naar buiten trokken voor bijvoorbeeld een matchke voetbal, skate-initiatie (waarvoor een dikke merci aan Nathan)

Ik was verdwaald, maar vond mezelf terug op studio

M. wil heel graag haar verhaal vertellen, maar ze weet niet goed waar ze moet beginnen. “Ik was verdwaald,” klinkt het. “Er is veel gebeurd in mijn leven en ik liep ervan weg. Letterlijk. Ik zwierf rond op straat en dacht enkel aan vandaag, niet aan de toekomst. Dat was te moeilijk. Er leek heel lang geen toekomst voor mij te bestaan.” Even valt een stilte. M. lijkt schrikken dat haar woorden zo treffend kunnen weergeven hoe ze zich voelde. 

“Er is zoveel kapotgegaan. De band met mijn moeder bijvoorbeeld. Dat vond ik zo erg. We konden niet meer spreken met elkaar. Ik gaf om niets meer, zelfs niet meer om mijn geloof. Ik maakte hele slechte vrienden. We trokken elkaar naar beneden. Intussen moest ik de hele tijd verhuizen, altijd nieuwe plekken, veel nieuwe mensen… ik was mezelf kwijt.”

En toen ging ze op een studio wonen.– achter haar lange bruine lokken verschijnt een glimlach. “Sindsdien is er veel veranderd. In het begin had ik vooral veel plezier, eindelijk mocht ik alles zelf kiezen: wat ik wou eten, met wie ik wanneer wou afspreken… maar het was vaak heel erg stil. Ik was eenzaam. Daardoor ben ik beginnen nadenken. Ik wou werken aan mijn toekomst, een goed leven uitbouwen met fijne mensen… Daar ga ik nu voor. Ik wil mijn eigen verhaal schrijven.

Intussen heeft M. een relatie en ziet ze haar moeder regelmatig. “Ik bel haar ook als ik vragen heb of een probleem heb. Bij mijn mama kan ik altijd terecht.” M. vond ook haar geloof terug. “Bidden helpt me om tot rust te komen. Dan kan ik mijn gedachten ordenen, het maakt mijn hoofd helder.”

“Ik heb de weg teruggevonden’ besluit M. “Op het juiste pad blijven is niet altijd even gemakkelijk, maar met de hulp van mijn moeder, mijn lief en mijn geloof, lukt het mij wel.” 

Of ze andere jongeren nog iets wil meegeven? “Ja, altijd blijven dromen en voor je dromen gaan. Want zonder dromen is het leven niets.” 

George wil YouTuber worden!

Vriendschap in een voorziening. Dat is…

‘Ik mis ze al! Wanneer komen ze terug?’

Begeleider Sofie Schoonbaert uit vzw Binnenstad in Brugge: “Studio JIJWeet kwam onze poort binnen, de crew-leden stelden zichzelf voor en meteen wisten we dat het goed zat. We hadden eigenlijk geen idee wat ons de volgende dagen allemaal te wachten stond en wat ze met ons van plan waren.”

Omdat het project gelanceerd werd in Brugge, werd vzw Binnenstad als eerste stop extra in de spotlight gezet en was er ook veel media-aandacht.

“Het voltallige JIJWeet-team heeft het project op zo een mooie manier begeleid. De toegankelijkheid, openheid en professionaliteit van de hele crew was groot. Daarnaast benaderden ze de jongeren met respect en een volle bak empathie. De kinderen en jongeren konden zich vol vertrouwen openstellen en voelden zich comfortabel en gehoord gedurende de intense samenwerking.”

 Eigenlijk vatte één van de jongeren de dag nadien het volledige project mooi samen: ‘Ik mis ze al! Wanneer komen ze terug?’

Live vanuit Hoeilaart: de blik van crewlid Margot

Tijdens de tweede liveshow was vzw Kinderdorp in Hoeilaart aan de beurt! De show begon met de jonge Ronaldo die ervan droomt om profvoetballer te worden. In een filmpje liet hij ons al zijn trucjes zien. Gedurende de show kregen de kijkers heel wat levenslessen in de schoot geworpen, maar de voornaamste was toch wel dat je altijd moet blijven geloven in jezelf. Nathan ging moeilijke onderwerpen zoals psychiatrie, agressie en scheiding van broertjes en zusjes niet uit de weg. Voor dat laatste is er sinds deze week een sprankeltje hoop gekomen. Het parlement keurde namelijk de wet goed dat broertjes en zusjes samen zouden moeten blijven in voorzieningen. Tourist LeMC joinde de zoomsessie ook eventjes om over zijn laatste album te praten en hoe muziek jongeren kan helpen zich beter te verwoorden. Iets waar velen die hun verhaal kwamen doen tijdens de liveshow zich in konden herkennen want jaja… muziek speelde toch wel een heel belangrijke rol tijdens deze aflevering. Zo kwam NatNice een liedje zingen dat nog nergens te beluisteren is, Basney blies ons omver met zijn song ‘Fuck the system’, en dan was er natuurlijk nog Moment Millionaire die de heupjes loskreeg bij de kijkers die meevolgden via Zoom. En niet alleen Moment Millionaire kreeg vanalles los. Ook special guest Flo slaagde erin om de grootste geheimen van presentator Nathan te weten te komen. Of zeggen we voortaan misschien beter presentator Natje? 

Herbeleef de volledige aflevering hier.

De volgende liveshow vindt volgende week plaats in vzw Cirkant in Turnhout. Zelfde dag, zelfde uur: woensdag 5 mei van 19u tot 20u. Met als charmante special guest niemand minder dan de getalenteerde Emma Bale. Dat kan je niet missen, toch? 

Levenswijsheid van Nat Nice: Trust the process

Zestien is hij. NatNice, de artiestennaam van N., is een rapper die al een heel eigen stijl heeft ontwikkeld. Als je hem in de gang zou tegenkomen, zou je direct weten dat hij het is. “Ik had een blessure opgelopen bij voetbal en ben moeten stoppen, dus ik besloot dan maar te zingen.” Hij begon zijn parcours met een Iphone 5 waarop hij zijn audio opnam, maar ondertussen heeft hij een studio in vzw Sporen Kinderdorp in Hoeilaart. “Ik zit er elke dag, en doe alles zelf. Van liedjes schrijven tot het producen ervan.” Het is duidelijk. NatNice is a man with a plan. “Ik stop niet tot ik bereikt heb wat ik wil bereiken.” En dat is op een festival staan, naast de artiesten naar wie hij opkijkt. “Ook al had ik in het begin niet zoveel streams, ik ben gewoon blijven doen wat ik doe, want uiteindelijk komt het allemaal wel goed.” Een levensles die hij aan anderen wil geven: "‘Trust the process’.
”Als je iets écht wil, geraak je er wel. Je moet gewoon blijven geloven in jezelf.”

Check zijn muziek hier

Mijn appartementje, mijn veiligheid

Dat ze net achttien is. En pas verhuisd naar een eigen stekje. “Een droom die uitkomt,” zegt R. zachtjes. “Voor mijn achttiende was ik een ‘hard’ kind voor mijn begeleiders. Maar ook voor mezelf. Ik had zoveel moeite met het systeem dat er voor zorgde dat ik buiten mijn wil om op een plek moest wonen waar ik uit vrije wil NOOIT zou zijn beland.

“Het voelde allemaal bijzonder onrechtvaardig.” R. kwam in opstand, liep meermaals weg van de voorziening, revolteerde tegen autoriteit, deed zichzelf pijn en vluchtte enkele keren van het leven op zich. “Maar ik ben er nog. En ik sta er. Ook wel dankzij mijn begeleiders, jawel. Nu kan ik zien wat ze waarom voor me deden. Misschien realiseer ik me dat te laat, maar het is wel zo.”

Sinds kort woont ze dus via Begeleid Zelfstandig Wonen op haar eigen stekje. “Het voelt zo veilig. Het motiveert me enorm. Ik lijk wel herboren. Ik heb terug energie, durf opnieuw mensen vertrouwen en… ik ga zelfs weer naar school. Wat vind je daar van?!?” Het gevoel dat overheerst bij R.? “Trots!”, glundert ze. “Onvervalste vurige trots. Dat ik ben wie ik ben nu, ondanks mijn rugzak.”

Met schitteroogjes toont ze haar nieuwste aanwinst. “Kijk, ik ben hem op de dag van mijn verjaardag gaan ophalen”. R. vertelt over de vriendschap en de warmte die ze in haar hond vindt. “Zijn naam? Buddy! Want dat is hij ook.” In de show kiest R voor het lied ‘Never Alone’ van Shawn Mendes. “Omdat ik me sinds kort niet meer alleen hoef te voelen. Ik heb een hond, een beste vriendin én een lief. En een appartementje!”

Haar boodschap voor de min achttien-jarigen is simpel maar duidelijk: “Hou vol. Soms begrijp je niks van wat er met je gebeurt. Maar hou vol. Het is het waard.”

Zo gaat Studio JIJWEET te werk

Studio JIJWEET trekt voor de uitzending op woensdag drie dagen naar de voorziening van waar ze uitzendt. Het redactieteam luistert aandachtig naar wat er leeft bij de jongeren. In overleg met hen en de begeleiding wordt vastgelegd wat er on air, op de site en socials geplaatst kan.

In de praktijk landt de crew op maandag tegen 16 voor het eerst in de voorziening en werkt ze van 16 tot 18 met de jongste jeugd, na 17 u met de veertienplussers. De eerste filmpjes, die als bumper of ondersteuning tijdens de show fungeren, worden gedraaid. “Op dag 1 werken we ook aan gewenning en vertrouwen,” zegt verhalenplukster Eveline. “De jongeren krijgen de kans om ons te leren kennen. Wildvreemden die zomaar zonder boe of ba de pieren uit je neus trachten te halen, zouden op terechte weerstand kunnen stuiten.”

Op dag 2 landt de technische ploeg met de vrachtwagen en wordt de set opgebouwd. “Een hele klus,” zegt chief techniek Kris. “Jongeren en begeleiders zetten grote ogen op als ze zien wat er allemaal bij komt kijken. Gelukkig kunnen we op vele helpende handen van sterke jongeren rekenen om alles in - en uit te laden.”

Op dinsdagavond arriveert ook Saan, de fotograaf. Hij plukt kleine, mooie momentjes. “Ik breng de jongeren zoveel mogelijk anoniem in beeld. Als dat niet lukt, zijn de beelden enkel voor intern gebruik en zijn ze een geschenk voor de voorziening en de jongeren zelf.”

Op woensdag omstreeks 14 start de generale repetitie. “Een cruciale doorloop en test voor de techniek, maar vooral een moment om de jongeren op hun gemak te stellen voor microfoon en camera,” zegt regisseur Wouter. “En dan start het aftellen naar 19 u. Na de intense voorbereiding is de adrenaline lekker opgestapeld voor een vet feestje van een uur.”

Studio JIJWEET en Karrewiet

Mensen helpen, makes my day

L. is dertien, maar je zou denken dat ze al zestien is. Vroeger was ze een onzeker meisje dat net zoals zovelen er gewoon bij wou horen, tot Ocean’s Eyes van Billie Eilish daar verandering in bracht. ”Billie heeft me doen inzien dat ik gewoon mijn eigen ding moet doen en me niets hoef aan te trekken van wat anderen over me zeggen.” Haar eigen ding doen? Dat is voor L. mensen helpen. “In mijn kring zitten er heel wat mensen met een beperking. Mijn ouders, familieleden … zelfs mijn beste vriend is doof. Maar dat hield me niet tegen om gebarentaal te leren.” Iemand helpen kan L. haar dag helemaal goed maken. “Je krijgt er zoveel dankbaarheid voor terug, da’s echt machtig” zegt ze glunderend in haar Brugs accent. Haar droom? “‘Later wil ik gewoon kunnen zorgen voor mensen met een beperking.”

Ontdek de lievelingsmuziek van vzw Binnenstad

Het Journaal laat

De ervaring van crewlid Margot

“Wat een spannend project om in gesmeten te worden,” zegt Margot. Jongeren die in een jeugdvoorziening wonen… daar had ze totnogtoe geen ervaring mee. Of ze wist wat haar te wachten stond? “Geen idee, maar ik had er wel van meet af aan gigantisch veel zin in.” Of ze dan misschien vooroordelen had? polste Jana - begeleidster in Binnenstad Brugge voorzichtig. Een terechte vraag, zo bleek. Maar ‘mensen zouden geen vooroordelen mogen hebben over iets wat ze niet kennen’. Dat was de levensles die Margot ter plekke letterlijk kreeg van een dertienjarig meisje dat ook al een aantal jaar in Binnenstad woont. Eén ding is zeker. In de korte tijd dat Studio JIJWEET een invasie in Brugge deed, werd het duidelijk dat de jongeren een rijkdom aan wijsheid bevatten. “En laat dit nog maar het topje van de ijsberg zijn,” zegt Margot.

Muziek helpt me door deze coronatijd

“Twee weken geleden ben ik basgitaar beginnen spelen,” zegt M. bedeesd. Ondertussen schudt hij intro’s van Nirvana, Queen en Deep Purple feilloos uit de losse pols. Niet meteen bands die vandaag de hitlijsten domineren. “Mijn nonkel is mijn grote muzikale inspirator,” verklaart M. Om op zo’n korte tijd een instrument te beheersen, moet je toch op zijn minst aanleg én passie combineren? “Ik heb de muziek gewoon nodig. Ik ben heel blij dat ik die uitlaatklep heb. Ik zou niet weten wat anders gedaan, in corona-tijden.” M. trekt zich vaak op zijn kamer om intensief te oefenen. “Je mag dat passie vinden, er is ook voor de rest geen hol te doen.” True that.

In de eerste Studio JIJWEET Liveshow zie je M. schitteren naast Moment Millionaire, waar hij de baspartij voor zijn rekening neemt. Nathan Naenen was zwaar onder de indruk. “Bedankt Moment Millionaire, ik denk dat ge naar huis moogt gaan,” grapte hij. Houd die M maar in de gaten. Dra staat ie op een festivalweide. “ Jaja,” zucht M. “Als die f*ckin corona ooit overwaait”. We headbangen overtuigd van ja om dat te beamen.

Ontdek de lievelingsmuziek van vzw Binnenstad

Dikke Vrienden

Zij 8, hij al 9 jaar. Zolang verblijven M. en T. in vzw Binnenstad te Brugge. Hier samenwonen en 8 jaar samen in dezelfde leefgroep zitten, maakte hen tot vrienden. Niet zomaar vrienden. “Echt beste, beste vrienden”, zegt T. “Ze voelt als mijn familie. Een beetje m’n zus”. Als ze elkaar tegenkomen in de gang, doen ze hun handshake. Welke? Zijn ze gehaast, dan volstaat de korte versie. Is er meer tijd, dan mag het wat uitgebreider. Loopt het mis? Dan schateren ze het gewoon uit.  

Al die jaren samenleven heeft hun band ijzersterk gemaakt. “Zonder haar ben ik waardeloos”, zegt T. zelfs. Ze vertellen elkaar alles, of toch, bijna alles. T. vertrouwt alles toe aan M., zij vertrouwt alles toe aan T. Behalve één geheim, dan. Maar dat kan hun vriendschap wel aan. 

Ik ben hier mezelf mogen worden

Glimlachen. Kan ze. A. Terugkijkend op de twee jaar die ze nu in vzw Binnenstad woont, is ze vooral tot rust gekomen en straalt er een enorme dankbaarheid uit naar de jeugdvoorziening en haar begeleiders. “Ik heb het héél moeilijk gehad. Mijn thuissituatie was complex, mijn papa overleed en ik kropte alles op.”

Als ze pasta maakt voor haar leefgroep, leeft haar papa terug een beetje. “Het is zijn recept, dat ik met mijn vrienden hier deel he,” zegt A. Ze doet het graag, iets teruggeven aan iedereen in de voorziening. “Ik heb geworsteld, ik heb gezocht. De begeleiders hebben me een stem gegeven. Maar bovenal hebben ze me in mijn zoektocht naar mezelf de ruimte gegeven. En dat zonder me los te laten. Big Shout out naar mijn begeleiders. En naar alle begeleiders tout court.”

Studio JIJWEET in De Standaard

Het zonlicht dat doorschemert in de kapel van vzw Binnenstad, een organisatie voor jeugdhulp in Brugge, richt de spotlights op Joni (18) en Fee* (16). Spotlights waar de twee graag in gaan staan. Tijdens de proefopname – vanaf vandaag is het voor echt – vertelden ze aan de radiopresentator honderduit over hun passies. Voor Joni blijkt dat skaten te zijn. Voor Fee toch vooral haar lief met wie ze nu vier maanden samen is. ‘Ik heb hem nog niet verteld dat ik in een jeugdvoorziening woon’, zegt Fee ons na de testopname. ‘Ik wil gewoon zijn zoals alle andere jongeren.’

Laat dat net zijn wat Studio jij weet wil tonen. Vanaf vandaag gaat de onlineradioshow vijf woensdagen na elkaar langs bij vijf jeugdvoorzieningen in heel Vlaanderen. Eerste stop: jeugdvoorziening Binnenstad in Brugge. ‘Met de radioreeks willen we een inkijk geven in het leven van de jongeren uit de jeugdhulp’, zegt Niels Heselmans, woordvoerder van Jeugdhulp-Opgroeien. ‘Het zal gaan over hoe een dag in de leefgroep eruitziet, maar ook over alledaagse dingen, zoals skaten en liefjes dus.’

Vrij in en uit

Binnenstad is een open jeugdvoorziening. De jongeren mogen er, met goede afspraken, vrij binnen- en buitenwandelen. ‘Mensen hebben nog te vaak vooroordelen en denken dat al onze jongeren iets mispeuterd hebben’, zegt begeleider Sofie Schoonbaert. ‘De jongeren komen hier terecht vanwege een moeilijke thuissituatie. Ofwel spreken we over vrijwillige hulpverlening, ofwel worden ze naar hier doorverwezen door de jeugdrechter.’

‘Om de zoveel tijd krijg je nieuwe begeleiders. Dat is altijd aanpassen. Het is alsof je om de zoveel maanden een nieuwe mama krijgt’Joni

Volgens Schoonbaert bestaan er nog veel misvattingen over de jeugdhulp. ‘Dat komt doordat de jongeren grotendeels worden afgeschermd van de buitenwereld. Het is goed dat jongeren in een kwetsbare situatie bescherming genieten, maar als je een hoge muur optrekt, ontstaan er al snel indianenverhalen. We willen graag open zijn, maar de privacyregels laten dit niet altijd toe. Met de radio-uitzending laten we de buitenwereld voor een keer wel over het muurtje kijken.’

‘Die stempel van “instelling” voel je nog heel hard’, zegt Joni, die om privacyredenen liever niet met zijn familienaam in de krant komt. ‘Ik was niet de braafste leerling op school. Als ik het dan al eens uithang, verwijst een leerkracht soms naar het feit dat ik in een jeugdvoorziening zit. Hij wijt mijn houding dan puur aan mijn leefsituatie. Het geeft me het gevoel dat ik iets fouts heb gedaan, terwijl ik er toch niet aan kan doen dat ik uit een kwetsbaar gezin kom?’

Sinds de kleuterklas

Sinds twee weken staat Joni op eigen benen. Via het traject ‘begeleid zelfstandig wonen’ huurt hij een studio in de buurt. ‘Ik woon al sinds de kleuterklas in een jeugdvoorziening. Ik ben blij dat ik eindelijk het heft in eigen handen kan nemen. Mijn bed in Binnenstad blijft nog even beschikbaar. Mocht het alleen wonen toch niet lukken, dan heb ik nog altijd een vangnet in de voorziening. Dan kan ik hier nog eens een nachtje doorbrengen. Toch wil ik nu volop leven, en niet langer geleefd worden. Hoe hard de begeleiders ook hun best doen, het is moeilijk om in een leefgroep een huiselijke sfeer te creëren. Om de zoveel tijd krijg je nieuwe begeleiders. Dat is altijd aanpassen. Het is alsof je om de zoveel maanden een nieuwe mama krijgt.’

Fee zit er wat zwijgzaam bij. ‘Ik vind het hier wel oké’, zegt ze met weinig woorden. ‘Ik doe niet moeilijk over de regels die we moeten volgen. De was doen, koken, eerst een boterham met beleg en dan pas een boterham met choco … ik vind dat allemaal niet erg om te doen.’ Ze verblijft sinds haar elfde in de jeugdvoorziening. ‘Naarmate ik ouder word, krijg ik meer vrijheid om mijn uren zelf in te vullen. Ik mag al eens vaker op mijn kamer zitten. Ik ben graag alleen.’

Het leven in de leefgroep gaat haar wel af. ‘Met de groep gaan we eens op kamp, volgen we een workshop Afrikaanse kunst maken of doen we activiteiten zoals paintball. Dat zou ik met mijn familie waarschijnlijk nooit doen. Ik klaag dus niet. Tijdens de eerste lockdown was het wel even moeilijk. De open voorziening werd toen gesloten. Niemand mocht binnen of buiten. De leefgroepen mogen ook nog altijd niet gemengd worden. Ik hoop dat de coronacrisis snel voorbij is, zodat we weer normaal kunnen leven.’

‘Vaak gevloekt’

Beide jongeren hebben zo hun eigen in­vulling van wat ‘normaal’ is. ‘Mijn klasgenoten weten wel dat ik in een jeugdvoorziening woon, maar ik praat er nooit over’, zegt Fee. ‘Als ik het onderwerp zo veel mogelijk uit de weg ga, zullen ze zien dat ik gewoon een ­“normale” tiener ben, net zoals alle andere leeftijdsgenoten.’

Joni ziet dat anders. ‘Ik hoef er niet constant over te praten. Mijn leven is meer dan Binnenstad, al ben ik hier van jongs af aan en heeft het mijn leven tot nog toe grotendeels bepaald. Maar ik wil het ook niet langer verbergen. Ik hoef me niet te schamen. Ik heb vaak gevloekt binnen deze muren en ben blij dat ik nu stilaan mijn vleugels kan uitslaan. Toch vind ik het fijn dat de deur nog altijd openstaat, al is het maar op een kiertje. Uiteindelijk ben ik de persoon geworden die ik vandaag ben – niet ondanks, maar dankzij – het leven in de jeugdvoorziening.’

Moment Millionaire is het Studio JIJWEET - huisorkest

Arne Vanhaecke. Dat staat er op zijn paspoort. Maar de man is meer dan dat! Moment Millionaire - zijn artiestennaam zegt het zelf - is een echte ‘momentenplukker’. Hij haalt het beste uit elk moment op iedere plek en ook uit jou. Hij vertaalt je gevoel in noten, je gedachten in woorden en je harteklop in beats.